Türkiye Ekonomisinin Özeti: 2002 - 2014

Aşağıdaki tablo 2014 yılının bir anlamda ekonomik ve finansal kronolojisini veriyor. Ben böyle bir tabloyu günlük olarak tutuyorum ve sizinle burada paylaşıyorum. Ayıca bu gelişmelerin grafik haline getirilmiş görünümlerini de tablonun altında bulabilirsiniz.

Yılın ekonomi ve finans açısından en önemli olayları şöyle sıralanabilir: (1) ABD ekonomisinde beklenenden daha iyi bir toparlanmanın ortaya çıkması. (2) Petrol fiyatının yılsonuna doğru 60 USD/Varil’in altına gelmiş olması. (3) Rusya’nın batma noktasına gelmesi, (4) Çin’de yaşanan ivme kaybı. (5) Gelişmekte olan ekonomilerde yaşanan piyasa dalgalanmaları. Türkiye açısından yılın önemli ekonomi ve finans olayları da sanırım şöyle sıralanabilir: (1) Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 4,5’tan yüzde 10’a artırmak zorunda kalması. (2) Cari açığın yüzde 6’nın altına gerilemesi. (3) Yüzde 5’lik enflasyon hedefine karşılık enflasyonun yüzde 9 dolayında gerçekleşmesi. (4) Büyümenin üst üste üçüncü yılda da potansiyel büyüme oranının altında kalması. (5) Yaşanan olumsuzluklara karşın bütçe açığının yüzde 1 dolayında çıkması.

Bundan sonrasını tablo ve grafiklerden izleyebilirsiniz.

Tarih	BIST 100	USD	EURO	Sepet Kur	Gösterge  Faiz	TCMB Pol. Faizi	Olay
2 Ocak	66.986	2,18	2,98	2,58	10,24	4,50
3 Ocak	65.967	2,17	2,96	2,57	10,17	4,50	2013 TÜFE, beklentilerin üzerinde % 7,4 ile kapandı
10 Ocak	67.912	2,18	2,96	2,57	9,86	4,50	ABD Tarım dışı istihdamı beklenenin çok altında arttı
13 Ocak	68.062	2,18	2,97	2,57	9,86	4,50
14 Ocak	68.073	2,19	3,00	2,60	9,86	4,50	Kasım ayı cari açığı beklenenin altında geldi
21 Ocak	66.319	2,25	3,04	2,64	10,19	4,50	TCMB PPK EPS günlerinde faizi % 9 uygulama kararı aldı
27 Ocak	64.569	2,35	3,21	2,78	10,70	4,50
28 Ocak	63.544	2,27	3,10	2,68	11,06	4,50	TCMB politika faizini yüzde 4,5’ten yüzde 10’a artırdı
29 Ocak	62.089	2,23	3,04	2,63	10,74	10,00	Fed tahvil alımını 10 milyar daha azaltma kararı aldı
7 Şubat	64.614	2,22	3,01	2,62	10,60	10,00	S&P Türkiye'nin notunu BB + Negatife çevirdi
19 Şubat	63.382	2,19	3,01	2,60	10,88	10,00
20 Şubat	63.109	2,21	3,03	2,62	10,88	10,00	Başbakana ilişkin ses kayıtları ortaya çıkmaya başladı
5 Mart	63.445	2,21	3,04	2,62	11,19	10,00	Kırım Rusya'ya katılma yolunda ilerliyor
10 Mart	62.732	2,22	3,08	2,65	11,41	10,00	Gezi olaylarında yaralanan Berkin Elvan öldü
12 Mart	63.259	2,25	3,12	2,69	11,53	10,00	Berkin Elvan'ın cenazesi ve sonrasında olaylar çıktı
14 Mart	63.279	2,24	3,10	2,67	11,38	10,00	Bakanlar hakkındaki fezleke ortaya çıktı
17 Mart	64.198	2,23	3,09	2,66	11,27	10,00	Kırım Rusya'ya katılma kararı aldı
18 Mart	65.574	2,23	3,10	2,66	11,23	10,00	Batı,  Kırım'ın Rusya'ya katılmasını tanımıyor
20 Mart	65.261	2,24	3,09	2,67	11,41	10,00	Twitter'a giriş yasaklandı
25 Mart	64.696	2,24	3,09	2,66	11,44	10,00	TCMB Zorunlu Karşılıklara faiz verebileceğini açıkladı
26 Mart	67.731	2,22	3,06	2,64	11,10	10,00	Konda, AKP için % 46 oy tahmini açıkladı
28 Mart	69.117	2,19	3,01	2,60	10,79	10,00	Yellen ABD ekonomisinin destek ihtiyacının sürdüğünü söyledi
31 Mart	69.736	2,16	2,98	2,57	10,69	10,00	AKP yerel seçimde % 44 oy aldı
1 Nisan	70.857	2,15	2,97	2,56	10,57	10,00	Rusya, Kırım'dan sonra Donetsk'i de referanduma sokacak
2 Nisan	70.648	2,14	2,94	2,54	10,52	10,00	Yabancı fonlar Rusya'yı terk ediyor
7 Nisan	72.489	2,12	2,91	2,52	10,41	10,00	MB Başkanı faizi indirmek için erken olduğunu söyledi
11 Nisan	72.736	2,12	2,95	2,53	9,94	10,00	Moody's Türkiye notunu  Baa3 Negatife çevirdi
24 Nisan	72.391	2,14	2,96	2,55	9,73	10,00	TCMB faizleri değiştirmedi
5 Mayıs	74.761	2,10	2,91	2,51	9,48	10,00	Manşet enflasyon % 9,38
6 Mayıs	75.190	2,10	2,92	2,51	9,30	10,00
7 Mayıs	74.967	2,10	2,92	2,51	9,24	10,00	Rusya, Ukrayna'daki referandurumu erteledi
13 Mayıs	75.776	2,07	2,85	2,46	9,15	10,00	Soma'da büyük maden kazası çok sayıda ölü
22 Mayıs	78.043	2,10	2,87	2,48	8,68	10,00	TCMB politika faizini % 9,5'e indirdi
26 Mayıs	78.603	2,09	2,85	2,47	8,68	9,50	Başbakan TCMB'nin faiz indirimini yetersiz buldu
27 Mayıs	77.533	2,10	2,87	2,48	8,64	9,50	Başbakan TCMB'yi eleştirdi
3 Haziran	78.818	2,11	2,87	2,49	8,51	9,50	Başbakan TCMB’yi eleştirdi
5 Haziran	79.803	2,11	2,87	2,49	8,28	9,50	AMB Faizleri indirdi, parasal genişleme paketi açıkladı
11 Haziran	79.021	2,10	2,84	2,47	8,45	9,50	IŞİD tarafından Musul Konsolosu ve çalışanları kaçırıldı
18 Haziran	78.093	2,15	2,91	2,53	8,58	9,50	Fed tahvil alımını 10 milyar daha azaltma kararı aldı
19 Haziran	79.057	2,13	2,90	2,52	8,42	9,50	Obama Irak'a müdahale edilebileceğini söyledi
24 Haziran	78.986	2,14	2,91	2,52	8,36	9,50	TCMB politika faizini % 8,75'e indirdi
30 Haziran	78.489	2,13	2,90	2,51	8,15	8,75
1 Temmuz	77.107	2,12	2,91	2,51	8,23	8,75	Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı adaylığı açıklandı
11 Temmuz	79.364	2,13	2,89	2,51	8,28	8,75	Cari açık 12 aylık bazda 52,6 milyar USDye geriledi
16 Temmuz	82.271	2,13	2,88	2,50	8,15	8,75	İsrail, Gazze'ye kara harekatı başlattı
31 Temmuz	82.157	2,14	2,86	2,50	8,35	8,25	Arjantin iflas etti, Rusya'ya ambargo artırıldı
1 Ağustos	82.094	2,15	2,88	2,51	8,77	8,25	ABD II.Ç büyüme oranı yüzde 4 geldi
4 Ağustos	81.893	2,14	2,87	2,50	9,32	8,25	Enflasyon beklentilerin tersine artış gösterdi
6 Ağustos	79.432	2,17	2,89	2,53	9,47	8,25	Rusya, Ukrayna sınırına asker yığıyor
8 Ağustos	79.199	2,17	2,91	2,54	9,36	8,25	II. Çeyrek sanayi büyümesi düşük çıktı (% 3,1)
11 Ağustos	77.271	2,15	2,88	2,52	9,34	8,25	Erdoğan ilk turda CB seçildi
12 Ağustos	77.827	2,17	2,89	2,53	9,51	8,25	Abdullah Gül, AKP'ye genel başkan olamıyor
14 Ağustos	77.570	2,16	2,89	2,52	9,25	8,25	Cari açıktaki düşüş hız kesti
15 Ağustos	76.692	2,16	2,89	2,53	9,36	8,25	Moody's siyasal istikrarsızlığa dikkat çeken bir Türkiye notu yayınladı
26 Ağustos	80.754	2,17	2,87	2,52	9,07	8,25	Babacan'ın devam edeceği beklentisi arttı
27 Ağustos	80.467	2,16	2,85	2,51	9,04	8,25	Davutoğlu AKP Genel Başkanı seçildi
28 Ağustos	80.838	2,17	2,86	2,51	9,11	8,25	Davutoğlu, Başbakanlığa getirildi
29 Ağustos	80.313	2,16	2,85	2,51	9,07	8,25	Davutoğlu kabineyi açıkladı. Babacan yerini koruyor
1 Eylül	80.825	2,16	2,84	2,50	9,04	8,25	Babacan ve Şimşek yerinde
4 Eylül	82.226	2,16	2,84	2,50	9,04	8,25	Draghi faizleri indirdi VDMK alım programı başlatacak
8 Eylül	82.200	2,17	2,81	2,49	8,90	8,25	Fed'in faiz arttırımını erken yapacağı beklentisi yayıldı
11 Eylül	78.966	2,20	2,84	2,52	8,99	8,25	İngiltere MB Nisan 2015'de faiz artırımına gidebileceğini açıkladı
23 Eylül	76.669	2,24	2,88	2,56	9,28	8,25	Türkiye IŞİD'e karşı operasyonda yer alacak
30 Eylül	74.938	2,28	2,88	2,58	9,98	8,25	Suriye Tezkeresi TBMM'de görüşülüyor
2 Ekim	73.858	2,28	2,88	2,58	9,70	8,25	Suriye Tezkeresi TBMM de kabul edildi
8 Ekim	72.944	2,29	2,90	2,60	9,78	8,25	Türkiye'de PKK saldırılar yaptı, 22 ölü, 6 ilde sokağa çıkma yasağı
9 Ekim	75.208	2,26	2,89	2,57	9,60	8,25	Fed,  faiz artışının zaman alacağı izlenimi verdi
15 Ekim	74.856	2,27	2,88	2,58	9,10	8,25	ABD'den faizle ilgili karışık mesajlar geliyor
16 Ekim	74.639	2,28	2,91	2,60	9,23	8,25	ABD 10 yıllık tahvil faizleri hızlı düşüşler yaşadı
23 Ekim	79.495	2,25	2,84	2,54	8,69	8,25	TCMB faizlerde ve diğer araçlarda değişiklik yapmadı
30 Ekim	79.899	2,22	2,80	2,51	8,66	8,25	Fed, tahvil alım programını sonlandırdı.
3 Kasım	80.028	2,23	2,79	2,51	8,66	8,25	Brent petrolün fiyatı 65 USD/Varil düzeyine indi
6 Kasım	77.510	2,24	2,81	2,52	8,52	8,25	Hükümet yapısal dönüşüm paketini açıkladı
13 Kasım	80.876	2,25	2,80	2,53	8,25	8,25	Cari açık düşmeye devam ediyor
17 Kasım	80.500	2,23	2,79	2,51	8,08	8,25	İşsizlik Ağustos'ta çift haneye yükseldi
19 Kasım	81.284	2,23	2,80	2,52	8,07	8,25	TCMB, faizleri değiştirmedi
21 Kasım	83.282	2,23	2,77	2,50	7,99	8,25	S&P Türkiye'nin notunu ve görünümü değiştirmedi
27 Kasım	84.689	2,22	2,77	2,49	7,69	8,25	OPEC petrol üretim kotalarında kısıntıya gitmedi
1 Aralık	86.147	2,22	2,77	2,50	7,40	8,25	İsviçre halkı, MB'nin altın stokunu artırmasını reddetti
5 Aralık	85.240	2,24	2,77	2,50	7,78	8,25	Moody's not açıklamadı, ABD tarım dışı istihdamı iyi geldi
10 Aralık	84.126	2,26	2,80	2,53	7,98	8,25	III. Ç Büyüme % 1,7, MB 2015 para politikasını açıkladı
11 Aralık	84.718	2,26	2,82	2,54	8,16	8,25	Yılsonunda  döviz talebi artınca  TL değer kaybetti
17 Aralık	80.221	2,37	2,95	2,66	8,72	8,25	Fed faiz konusunda sabırlı olunacağı mesajı verdi
23 Aralık	84.488	2,32	2,84	2,58	8,12	8,25	ABD III Ç büyümesi % 3,9'dan % 5'e revize edildi
26 Aralık	84.947	2,32	2,84	2,58	7,88	8,25	Brent petrolün fiyatı 60 USD/Varilin altına indi
31 Aralık	85.721	2,33	2,83	2,58	8,02	8,25	Brent petrol 58 USD/Varil, Altın 1183 USD/Ons

Alıntır: Mahfi hoca